De examenstress zit er voor een heleboel jongeren weer op. De testen zijn ingevuld en de resultaten zullen binnenkort gejuich of gesakker opleveren.
Men zegt wel eens dat je schooltijd de mooiste tijd van je leven is. Misschien is dat wel zo, maar ik weet toch nog dat ik de examentijd echt geen mooie belevenis vond.
Ik was gelukkig gezegend met een goed geheugen en met een verlangen naar meer kennis. Maar dat nam het feit niet weg dat ik bloednerveus het examenlokaal binnenstapte. Herinner jij je ook nog dat akelige gevoel: klamme handen, droge lippen en een knot in je maag?
Eén blik op de vragenlijst deed de zenuwachtigheid smelten als sneeuw voor de zon, of bezorgde juist hartkloppingen die in een ziekenhuis het alarm zouden laten afgaan.
The measure of a man
is not how much
he suffers in the test,
but how he comes out
at the end.
(Neal Shustermann)
Voor mij liggen de schoolexamens al een eind in het verleden, maar toch word ik nog dagelijks geconfronteerd met allerhande testen.
Het leven op zich is één grote test.
De belangrijkste testen in het leven
worden niet afgenomen
in een klaslokaal.
De kleine en minder kleine testen van het leven zullen in verschillende vormen komen en op verschillende momenten. Soms komen er een paar tegelijkertijd. Elke test moet beantwoord worden en we kunnen kiezen hoe:
met integriteit of met een leugen,
met de waarden onderwezen door de Meester, of met de glitternorm van een schuivende wereldmoraal.
Ik wil een waargebeurd verhaal vertellen dat ik lang geleden voor het eerst gelezen heb, maar dat een diepe indruk maakte:
Niet lang na het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog stond de jonge luitenant Blandford op iemand te wachten in het Centraal station van New York.
Over enkele minuten zou hij de vrouw ontmoeten, die hij nog nooit gezien had, maar met wie hij gedurende de oorlog een diepzinnige briefwisseling had gevoerd.
Dertien maanden lang hadden ze geweldige geschreven gesprekken gevoerd en hij geloofde dat hij van haar hield. Daarom had hij nu een afspraak gemaakt.
Ze had nooit een foto willen opsturen. ‘Want’, schreef ze, ‘als uw gevoelens echt zijn dan doet het er niet toe hoe ik er uit zie. Stel dat ik mooi ben, dan zou ik altijd denken dat je daarom de kans genomen hebt. Stel dat ik er maar gewoontjes uitzie, dan zou ik kunnen denken dat je alleen maar teruggeschreven hebt omdat je eenzaam was. Als je naar New York komt dan zal je me zien, en dan kan je beslissen of je nog verder wil gaan. Ik zal een kleine rode roos dragen.’
Nog één minuut.
Een jonge vrouw stapte naar luitenant Blandford. Ze was slank en knap en droeg een groen mantelpakje. Maar er was geen kleine rode roos te zien. De vrouw glimlachte en de luitenant deed een stap naar voren.
Toen zag hij haar staan, een vrouw, ouder dan veertig, haar grijs haar onder een klein hoedje. Ze was meer dan mollig en zag er heel gewoontjes uit. Maar ze had een kleine rode roos op haar jas gespeld.
Luitenant Blandford voelde zich verscheurd. Hij wou achter het jonge meisje gaan, maar hij verlangde ook om kennis te maken met de vrouw die hem geestelijk zo had bijgestaan. En daar stond ze dan. Hij merkte dat haar bleke gezicht zacht en gevoelig was en haar grijze ogen hadden een warme twinkeling.
Luitenant Blandford aarzelde niet langer. Hij klemde het boek, wat zijn herkenningsteken was, nog wat steviger vast. Dit zou geen liefde worden, maar een vriendschap waar hij enorm dankbaar voor was.
Hij stelde zich voor en vroeg de vrouw of ze met hem wou dineren.
De vrouw lachte: ‘Ik weet niet wat dit betekent. Maar dat jonge meisje in de groene pakje vroeg me om deze roos op te spelden. Ze zei dat als jij me vroeg om mee te gaan, ik je moest zeggen dat ze op jou wacht in het restaurant aan de overkant. Ze zei dat het een test was.’
You can’t really know
what you are made of
until you are tested.
(O.R. Melling)
De testen van het leven zullen gebeuren op school en in verenigingen, in ziekenhuizen en in hotels, op de werkvloer en in kerken. We worden getest als we uitgaan, als we werk zoeken, als we een sportwedstrijd spelen of bekijken, als we een boekenwinkel binnengaan of de cinema. De test gaat verder terwijl we facebooken of twitteren.
Deze testen zullen doorgaan tot in het rusthuis, ons hele leven lang.
Miljoenen beslissingen zullen samenkomen en dàt zal ons leven zijn.
God tests and proves us by
the common occurrences of life.
its is the little things
which reveal
the chapters of the heart.
(Ellen G. White)
Ik heb niet alleen toetsen gemaakt, ik heb in mijn professionele leven ook veel testen afgenomen. Toen mijn leerlingen het klaslokaal binnen kwamen had ik met koeienletters op het bord geschreven:
Denk na.
Lees de vraag minstens twee keer.
Denk diep na.
Wees niet te vlug of te laks.
Controleer en verbeter indien nodig.
De eindtoetsen van de lagere school bestonden grotendeels uit multiple choice vragen. En sommige multiple choice antwoorden lagen zo dicht tegen elkaar dat je héél goed moest nadenken.
Zo is het leven ook. Om de test tot een goed eind te brengen, zullen we héél goed moeten nadenken en het leven niet te laks moeten opnemen. We zullen af en toe onze koers moeten evalueren en bijsturen indien nodig.
Als je een examenlokaal binnen stapt is het er heel stil. De tijd om uitleg te vragen is voorbij. De leerkracht loopt rond en wijst soms stilzwijgend een woord of een passage aan.
When you are going
through difficulty
and wonder where God is,
remember
that the teacher
is always quiet
during the test.
We weten niet wanneer ons eindexamen er is. De levenscursus eindigt voor iedereen op een ander tijdstip.
Om een goede test te maken moeten we ons grondig voorbereiden.
Ik heb uren leerstof geblokt – binnen in een piepklein bureautje en buiten in een ligzetel – en heb honderden schema’s gemaakt. Ik heb medestudenten geraadpleegd, in werkgroepen gezeten en eindwerken gemaakt. Ik ben leerkracht en directeur van een basisschool geweest. Vrienden van mij zijn dokter geworden, journalist, advocaat, ingenieur, psycholoog, onderwijzer, verpleger, postbode, verkoper en poetsvrouw.
William Julius Wilson zei:
But the person, who scoured well on a SAT
will not necessarily be the best doctor
or the best lawyer or the best businessman.
These tests do not measure
character, leadership, creativity, perseverance.
Iedereen maakt een eigen unieke ontwikkeling mee in zijn leven. Iedereen zal persoonlijke en uitdagende testen ondergaan. Sommigen moeten een chronische ziekte doorspartelen, of een (vecht)scheiding verwerken. Anderen verliezen hun job, gaan failliet of vinden geen werk. Weer anderen leven met een beperking of baden in de glitter en glamour van de wereld. Er zijn er die de test van eenzaamheid en verwerping krijgen. Er zijn er ook die de proef van eer, kennis en erkenning op hun pad krijgen. Macht is ook een test, evenals onderdrukking en mishandeling.
Als we op deze aarde gekomen zijn om te leren, dan is het juist om te zeggen dat ons leven een school is en dat er testen zullen zijn.
Every test in our life
makes us bitter or better.
Every problem comes to
break us or make us.
The choice is ours
whether we become
victim or victor.
Voor een examen, bereiden we ons grondig voor. Tegenwoordig bestaan er zelfs cursussen ‘leren leren’.
We kunnen ons ook voorbereiden op de geestelijke testen van het leven.
Wat heeft mij al geholpen?
Ik heb hard leren werken om een doel te bereiken en bid om kracht en leiding in de beslissingen die ik moet nemen.
Ik bestudeer de schriften, lees biografieën, leer over geschiedenis en psychologie, zodat ik inzicht krijg in hoe anderen de uitdagingen in hun leven overwonnen.
Ik selecteer goede vrienden die me opbouwen en bij wie ik raad kan vragen.
Ik leer nog steeds hoe ik anderen kan helpen in hun moeilijkheden, ook al is mijn leven goed gevuld en zwem ik zelf tegen grote en kleine stromen.
Ik probeer mijn eigen intellectuele en geestelijke zwaktes en sterktes te kennen. Een verwittigde vrouw is er meer dan twee waard!
Ik geloof dat we niet alleen goed moeten scoren op een schoolse toets of een diploma moeten behalen (wat wel heel belangrijk is), maar ook dat we wijsheid moeten leren door onze ervaringen. Zo krijgen we een begrijpend hart en kunnen we beter voor anderen zorgen.
Shannon L. Alder schreef:
‘Vergeet dat wat je pijn deed in het verleden, maar vergeet nooit wat het je leerde. Maar als het je leerde om vast te houden aan bitterheid, om wraak te zoeken, om niet te vergeven of geen medelijden te tonen, om de mens in hokjes van goed en slecht in te delen, om te wantrouwen en je gevoelens af te blokken, dan heb je niets geleerd.
God geeft je geen les om je hart te sluiten. Hij geeft je lessen om je hart te openen, medelijden te ontwikkelen, te leren luisteren en te leren begrijpen. Als Hij alleen volmaakte mensen op je pad zou brengen, hoe zou je je dan geestelijk kunnen ontwikkelen?’
Als de mensen wisten wat begrijpen was,
zou er geen oorlog meer zijn.
er zijn heel wat mensen die
niet of nauwelijks begrijpen
wat begrijpen is.
Ze denken dat als ze iets verstaan
dat ze het dan ook begrepen hebben.
(Toon Hermans)
Een test correct invullen is niet altijd gemakkelijk. Sommige onderwerpen heb je gemakkelijker onder de knie dan andere. Er zijn toetsen waar je twijfelt over het juiste antwoord.
Ik gaf vroeger mijn leerlingen de raad om te elimineren. Elk verkeerd antwoord dat je schrapt, brengt je dichter tot de juiste oplossing.
Hoe meer je in de test van het leven vaststelt wat je niet zou moeten doen, hoe dichter je komt tot de dingen die je moet doen.
The great test of life
is to see whether we will
hearken to and obey
God’s commands
in the midst of the storms of life.
(Henry B. Eyring)
Misschien maak je in de vakantie wel wat tijd om een goed boek te lezen. In de volgende boeken heb ik alvast dingen geleerd die mij helpen in mijn levenstest:
Mijn Dinsdagen met Morrie. (Mitch Albom)
De Schuilplaats. (Corry ten Boom)
Jij veranderde mijn leven. (Abdel Sellou)
Mormon Scientist. (Henry J. Eyring)
The Silence of God. (Gale Sears)