Enkele dagen geleden kreeg ik een ‘schoonheidsinjectie’ in Versailles. Deze stad ligt ongeveer 20 km buiten Parijs en is zeker een bezoek waard.
Lodewijk XIV , de zonnekoning, bouwde er zijn koninklijk verblijf.
Vanop de ruime parking voelde ik me al overweldigd door dit reusachtige paleis met zijn verschillende bouwstijlen. De zon zorgde ervoor dat het bladgoud nog eens zo fel schitterde. Net zoals vele andere toeristen stond ik me te vergapen aan dit prachtige, spectaculaire paleis.
De tuin aan het Paleis ven Versailles is 100 ha en de grootste paleistuin van Europa. Mijn ogen wisten niet waar eerst kijken: bloemperken, bomen, fonteinen, beelden, bassins, het Grand Canal – een geometrisch patroon vol schoonheid.
Maar ik voelde er ook de arrogantie, de hoogmoed en de historische tragedie van opstand en bloedvergieten. Niettemin straalt het paleis en zijn tuin een zekere grandeur uit en of je nu voor deze stijl bent of niet, je kan niet ontkennen dat het een zekere schoonheid bevat.
Alles heeft z’n schoonheid,
alleen ziet niet iedereen
dat altijd.
(Confucius)
In datzelfde Versailles, niet ver van het paleis en zijn tuin, bezocht ik nog een ander prachtig gebouw: een tempel van de Kerk van Jezus Christus van de heiligen der laatste dagen. Het is een spiksplinternieuw gebouw en past qua bouwstijl perfect in deze historische plaats.
Aan de ingang las ik volgende woorden: ‘La Maison du Seigneur’.
Het paleis van de zonnekoning was mooi, maar in dit Huis van God moest ik bij zoveel schoonheid naar adem happen. Mijn ziel verheugde zich over sober, degelijk meesterwerk, over de glasramen bezaaid met Franse lelies en ik werd stil van de schoonheid van de schilderijen en de muurschilderingen. Ik voelde er eerbied, respect en een verlangen naar goedheid.
Er is niets dat meer rechtstreeks de ziel raakt,
dan schoonheid.
(Joseph Addison)
De dag van vandaag zien we echter rondom ons ook veel lelijkheid en domheid, en het beste middel om daaraan te ontkomen is om jezelf onder te dompelen in een wereld van schoonheid: in de wereld van de muziek en de kunst, in poëzie, in de natuur en zelfs in de gewone mens.
Ralph Waldo Emerson zei:
We kunnen de wereld afreizen
op zoek naar schoonheid,
maar we moeten haar in ons dragen
om haar te kunnen vinden.
Er is zoveel schoonheid in de wereld, maar je moet ze willen zien en er voor open staan. Ik herinner me nog hoe ik eens in de winter een les Frans heb stilgelegd en alle kinderen door de ramen naar de ondergaande zon liet kijken. De kleuren die de zonsondergang in de lucht toverde, had iedereen in zijn greep. Verschillende leerlingen wisten niet dat een zonsondergang zo mooi kon zijn. Het was een betoverend moment van schoonheid en daarmee bedoel ik niet alleen het schouwspel van de zakkende zon. De blozende wangen en de verrukte kinderogen, dàt was ook schoonheid.
De schoonheid der aarde is niet te koop,
zij behoort aan wie haar ontdekt,
haar begrijpt,
en haar weet te genieten.
(Henry Bordeaux)
Er is veel verschillende schoonheid. Maar heel wat mensen koppelen het woord ‘schoonheid’ aan een mooi lichaam. Echte schoonheid, wat is dat? Wat maakt iemand mooi? De wereld probeert ons te overtuigen dat cosmetica, parfum, juwelen, kleding, dieet en zelfs plastische chirurgie noodzakelijk zijn voor schoonheid. Sommige van deze dingen zijn wel leuk, maar ze kunnen alleen maar de uiterlijke verschijning veranderen. Ware schoonheid gaat dieper dan de dikte van je huid. Iemand die straalt van geluk en reinheid, reflecteert innerlijke schoonheid. Geen enkele oogschaduw, lippenstift of mascara kan het opnemen tegen de natuurlijke schoonheid van een echte glimlach. Zulk een glimlach tovert licht van binnen uit en zegt meer dan welke make up ook.
A smile
is the most beautiful curve
on a womans body.
Wie kent het sprookje niet van Sneeuwwitje?
‘Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, wie is de schoonste van het land?’
De strijd om de schoonste te zijn, mondt in vele sprookjes uit tot een door jaloersheid gedreven complot.
‘In pageants there is only one declared the fairest of them all. But with the Lord there is no competition. All have an equal privilege to have His image engraven upon their countenance. There is no truer beauty.’ (Lynn G. Robbins)
Dat schoonheid van binnen zit, moeten we onderwezen krijgen, moeten we geloven en moeten we waar maken. De mens is een eeuwig wezen, de sterfelijkheid is onderhevig aan verval. Kijken we naar schoonheid door de eeuwige spiegel of door de sterfelijke?
De ware rijkdom van een mens is
het goede dat hij verricht in deze wereld.
Schoonheid is eeuwigheid die
naar zichzelf kijkt in de spiegel.
Maar jij bent eeuwigheid
en jij bent de spiegel.
(Kahlil Gibran)
Over smaak valt niet te twisten, maar tegenwoordig wordt wel eens schoonheid in het hoekje geduwd, terwijl lelijkheid op het podium staat. In ‘The Wanderer’ heeft Kahlil Gibran daar een mooi verhaal over neergeschreven. Misschien moeten we dit wel in gedachten houden als de media ons overspoelt met liedjes, literatuur en beelden waar de massa uitbundig op reageert, maar wat diep in ons een heimwee naar hogere schoonheid doet oplaaien.
Schoonheid en Lelijkheid ontmoetten elkaar aan het strand van de zee.
‘Kom, laten we gaan zwemmen’, zei de ene tot de andere.
Ze kleedden zich uit en gingen zwemmen in de zee.
Na een poos keerde Lelijkheid terug naar het strand. Daar trok ze het mooie gewaad van Schoonheid aan en wandelde weg, alsof er niets gebeurd was.
Wat later verliet ook Schoonheid de zee. Ze was zeer verbaasd dat ze haar kleren niet vond op de plaats waar ze die had neergelegd. Omdat ze niet wilde naakt lopen, trok ze de kleren aan die Lelijkheid had achtergelaten. Zo ging ze verder.
Maar tot vandaag verwarren de mensen de ene met de andere. Sommigen herinneren zich wel het gelaat van Schoonheid en herkennen haar, niettegenstaande haar lelijke kleed.
Sommigen kennen ook nog het gelaat van Lelijkheid. De mooie kleren waarmee ze zich nu kleedt, verbergen voor hun ogen haar werkelijke wezen niet.
Het criterium van ware schoonheid is,
dat zij toeneemt bij onderzoek,
van valse schoonheid,
dat zij vermindert.
(Fulke Greville)
Heel wat jongere en oudere meisjes hebben een minderwaardig gevoel over hun schoonheid. Als die ontmoediging van tekort schieten aan het ideale afgeschilderde beeld de kop op steekt, zouden we onszelf moeten proberen zien door de ogen van degenen die van ons houden. In die spiegel kijken kan ons helpen om ons beter in ons vel te voelen en ons ook zo te gedragen. Dit wordt soms het ‘Pygmalion effect’ genoemd, of ook wel het Rosenthal effect, naar het bloemenmeisje, Eliza Dolittle, uit de musical ‘My fair Lady’. Het is gebaseerd op het verhaal van de Romeinse dichter Ovidius over een beeldhouwer wiens gebeden verhoord werden toen zijn standbeeld van de ideale vrouw tot leven kwam. Eliza’s schoonheid was er altijd al, zij had alleen hulp van anderen nodig om die te ontdekken.
Misschien moeten we dit op de spiegel schrijven:
I’m no beauty queen,
I’m just beautiful me.
Als je dus de volgende keer aan mooie dingen denkt, vergeet dan ook jezelf niet!
Tip: uitstap Versailles
uitstap naar de bergen, de zee, de bossen, …
musical ‘My Fair Lady’