Januari … nieuwjaarsmaand in de Westerse wereld. Het is een feestmaand, een ‘bezoekjesmaand’, een reflectiemaand, een doelen-stellen-maand, een wintermaand. Zeg het nu zelf, een maand om U tegen te zeggen.
Niet alleen op 1 januari, maar 31 dagen lang kunnen we onze dichte of verre medemensen een gelukkig nieuwjaar toewensen. In ons kleine Belgenlandje lezen kinderen in Vlaanderen nieuwjaarsbrieven voor aan hun ouders en andere familieleden. Het is al een heel lange traditie en het is best wel leuk om de kleinsten een zelfgeschreven briefje te horen opzeggen. De groteren, die de lagere school gepasseerd zijn, willen niet onder doen en zoeken via google op hun al dan niet ‘slimme’ phone een versie waar ze zelf om grinniken.
Het geeft me een warm gevoel als ik mijn kleinkinderen woorden hoor formuleren als – snuifjes geluk en druppeltjes vrede, beloftes om hun best te doen en de waarschuwing dat ze toch wel soms vergeetachtig zijn. Hoopvolle woorden en verwachtingsvolle wensen in een wereld die echt wel niet zo fraai is.
We beginnen aan een nieuw levensboek en hopen dat we het vol kunnen schrijven met leuke, diepzinnige, grappige, spirituele, gezonde en prachtige anekdotes. Maar het is goed voordat we beginnen te schrijven op de lege bladzijden van ’t nieuwe jaar, dat we ook ons volgeschreven vorige boek even overlopen. Terugblikken op het gepasseerde jaar is een prachtig middel om te reflecteren op hoe je gegroeid bent en hoe je in de kersverse jaar verder wil groeien.
Until
you take the journey
of self-reflection,
it is almost impossible
to grow and learn
in life.
(anoniem)
Als je dan begint na te denken over wat voorbij is, wat er nu gebeurt, en wat er in het verschiet ligt, dan kan vooral dat laatste je adem wegnemen en vele vragen beginnen door je hoofd te razen. Wat als dit of dat gebeurt? Of niet gebeurt? De nieuwjaarsmaand is niet bedoeld om angstig de toekomst in te staren, maar om met open armen het onbekende te omhelzen. Martin Held zei eens: ‘Wie de toekomst als tegenwind ervaart, loopt in de verkeerde richting.’ Als je wil fietsen en je zeurt over tegenwind, dan blijft je fiets op stal staan, ja toch?
Zelfreflectie is bedoeld om uit te zoeken hoe je denkt over dingen, wat je er over zegt, en wat je ermee doet. Ja, door terug te kijken kunnen we ons leven begrijpen, maar we moeten hoopvol voorwaarts kijken om het ten volle te beleven. Albert Einstein zei: Leer van gisteren, leef voor vandaag, hoop voor morgen.’ Hoop geeft moed, geloof geeft kracht en zekerheid. Maar dat zijn dingen die je moet kiezen. Je moet ervoor kiezen om te hopen. Je moet ervoor kiezen om het zaadje van geloof te planten. Je moet ervoor kiezen om dat zaadje te verzorgen en voedsel te geven. Je moet ervoor kiezen om het goede te blijven zien in je medemens, in de wereld om je heen.
‘Ieder persoon bewandelt zijn pad in een voortdurend veranderende wereld – een wereld van wedijverende ideologieën. De krachten van het kwade zullen altijd in strijd zijn met de krachten van het goede. Waarheid, verbonden en verordeningen stellen ons in staat om angst te overwinnen en de toekomst met geloof tegemoet te zien.’ (Russell M. Nelson)
Je zal niet op al je vragen een positief antwoord krijgen, maar ontdek antwoorden die je aansporen om je eigen leven wat te verbeteren.
Verandert het klimaat? Ik kan dit niet omkeren of stoppen in mijn eentje, maar in mijn kleine wereldje kan ik besluiten om de natuur rondom mij te respecteren, er verwonderd over te blijven, schoonheid te ontdekken, en een steentje – hoe klein ook- bij te dragen.
Ik kan in mijn eentje kernwapens niet laten verdwijnen of de oorlog in Oekraïne stoppen, of het geweld weg toveren. Ik kan wel in mijn eigen kleine wereldje liefde en begrip onderwijzen voor elk levend wezen. Ik kan een luisterend oor zijn voor collega’s, voor vrienden, voor mijn kinderen en kleinkinderen, zelfs voor een onbekende.
Ik kan in mijn eentje fake news niet tegen houden en venijnige sociale media-antwoorden geen halt toeroepen, maar in mijn eigen kleine wereldje kan ik zelf mijn verantwoordelijkheid opnemen om verschillende bronnen te raadplegen, verschillende meningen te horen en opbouwende kritiek te uiten.
Ik kan in mijn eentje de politieke chaos niet oplossen, de prijsstijgingen niet naar beneden halen en het verdwijnen van respectvolle omgangsnormen niet keren, maar ik kan wel in mijn eigen kleine wereldje mijn buren helpen, vrijwilligerswerk doen en goede initiatieven steunen.
Ik kan in mijn eentje de besparing op licht niet teniet doen, de duisternis niet volledig afzwakken, maar ik kan een lichtje zijn in deze bij tijden donkere wereld. Licht doet duisternis verdwijnen. Hoe meer licht, hoe minder donker het zal zijn.
Ik kan in mijn eentje tegen de spot met God, godsdienst, kerken en Schriftuur niet opboksen, maar ik kan wel de Godgegeven keuzevrijheid aan de mens respecteren en door mijn wandel en handel, door woord en daad, een liefdevolle getuige zijn van een almachtige God die wel alle moeilijkheden, ongemakken, leugens en slechtheid kan laten verdwijnen. Waarom doet Hij dit dan niet? Hij geeft al zijn kinderen, wij dus, alle mensen, de tijd en de vrijheid om te kiezen tussen goed en slecht, tussen beter en best.
Wat we zullen kiezen zal ons geluk en onze gemoedsrust bepalen in het nieuwe jaar.
Het afgelopen jaar heeft mij alvast dit geleerd: mijn omstandigheden hebben mijn diepste geluk niet bepaald, maar wel mijn reactie op die gebeurtenissen.
‘Meer dan het verleden
interesseert mij de toekomst,
want daarin
ben ik van plan
te leven.’
(Albert Einstein)
Zoek een rustig plekje thuis (of buiten) en laat hoopvolle verwachtingen in je binnenste stromen. weef in deze overpeinzingen het besluit om te geloven. Te geloven in jezelf, in je kracht en in je mogelijkheden. Ook om te geloven in je opstandige puber, in een vriend die je vergeten is, in de mensheid, in de triomf van goedheid en het gezonde verstand. En omarm met je hele ziel het feit dat er een liefdevolle God is die je zal helpen jouw diepste wensen te verwezenlijken.
En o ja, vergeet het oude jaar niet te bedanken voor alles wat het je gaf, want daardoor heb je de dag van vandaag bereikt en ben je geworden wie je nu bent.